Πανελλαδική απογραφή πελεκάνων πραγματοποιήθηκε και φέτος, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, στις 16 Μαΐου 2015, σε 41 υγρότοπους της χώρας. Στόχος της απογραφής ήταν να καταμετρηθεί ο συνολικός αριθμός πελεκάνων που χρησιμοποιεί τους υγροτόπους της Ελλάδας κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου.
Η απογραφή επιτεύχθηκε χάρη στη συμμετοχή 12 Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (Φ.Δ. Δέλτα Έβρου, Φ.Δ. Δέλτα Νέστου – Βιστωνίδας – Ισμαρίδας, Φ.Δ. Λιμνών Κορώνειας – Βόλβης, Φ.Δ. Λίμνης Κερκίνης, Φ.Δ. Δέλτα Αξιού – Λουδία – Αλιάκμονα, Φ.Δ. Εθνικού Δρυμού Πρεσπών, Φ.Δ. Λίμνης Παμβώτιδας, Φ.Δ. Κάρλας – Μαυροβουνίου – Κεφαλόβρυσου – Βελεστίνου, Φ.Δ. Υγροτόπων Αμβρακικού, Φ.Δ. Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου, Φ.Δ. Στενών και Εκβολών Ποταμών Αχέροντα και Καλαμά και Φ.Δ. Υγροτόπων Κοτυχίου – Στροφυλιάς) και αρκετών εθελοντών του δικτύου της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας. Η απογραφή στις λίμνες των Πρεσπών, που μοιράζονται μεταξύ τριών χωρών, πραγματοποιήθηκε διασυνοριακά σε συνεργασία της Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών (ΕΠΠ) με την περιβαλλοντική οργάνωση MES (της πΓΔΜ) και Αλβανών ορνιθολόγων.
Η δράση αυτή αποτελεί μια πρωτοβουλία της ΕΠΠ και της Ορνιθολογικής και αφορά στην απογραφή των δύο ειδών πελεκάνων που απαντούν στην Ελλάδα: του παγκοσμίως απειλούμενου Αργυροπελεκάνου (Pelecanus crispus) και του Ροδοπελεκάνου (Pelecanus onocrotalus). Η ημερομηνία της απογραφής φέτος μετατέθηκε αργότερα από ότι τις προηγούμενες χρονιές, ώστε να μετρηθούν με μεγαλύτερη ακρίβεια οι Ροδοπελεκάνοι, οι οποίοι ολοκληρώνουν το μεταναστευτικό τους ταξίδι από την ανατολική υποσαχάρια Αφρική προς τις χώρες της ΝΑ Ευρώπης τον Μάιο.
Συνολικά καταγράφηκαν σχεδόν 4.000 Αργυροπελεκάνοι σε 24 υγροτόπους και 1.000 Ροδοπελεκάνοι σε 11 υγροτόπους. Ο αριθμός των Αργυροπελεκάνων παραμένει σταθερός με μικρές διακυμάνσεις αυτά τα τρία χρόνια, ενώ για τους Ροδοπελεκάνους καταγράφηκε σημαντικά μεγαλύτερος αριθμός φέτος που, όμως, σχετίζεται με την ημερομηνία της φετινής απογραφής, η οποία διεξήχθη αργότερα από τα προηγούμενα χρόνια, όπως αναφέρθηκε παραπάνω. Ο Αργυροπελεκάνος, αν και πολύ σπανιότερος, διατηρεί στην Ελλάδα πέντε αποικίες, με τη μεγαλύτερη εξ’ αυτών στη λίμνη Μικρή Πρέσπα που αποτελεί και τη μεγαλύτερη του είδους στον κόσμο. Το δεύτερο είδος, ο Ροδοπελεκάνος, που είναι πολυπληθέστερο και με ευρύτερη κατανομή στον παγκόσμιο χάρτη, βρίσκει στη χώρα μας το δυτικότερο σημείο εξάπλωσής του. Ο Ροδοπελεκάνος διατηρούσε μέχρι φέτος μία και μοναδική αποικία στην Ελλάδα, στη Μικρή Πρέσπα.
Ωστόσο, φέτος, σε μεταγενέστερο χρόνο από αυτόν της απογραφής, επιβεβαιώθηκε φώλιασμα Ροδοπελεκάνων στον ταμιευτήρα της πρώην λίμνης Κάρλα της Θεσσαλίας, στην ίδια νησίδα όπου φωλιάζουν και οι Αργυροπελεκάνοι. Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι ο ταμιευτήρας της Κάρλας προσελκύει ολοένα και περισσότερους αριθμούς σπάνιων και προστατευόμενων ειδών πουλιών, γεγονός που αποδεικνύει την τεράστια οικολογική σημασία των έργων αποκατάστασης που πραγματοποιούνται τα τελευταία 10 χρόνια.
Οι υγρότοποι όπου αναπαράγονται οι πελεκάνοι (Μικρή Πρέσπα, Κερκίνη, Αμβρακικός, Μεσολόγγι και Κάρλα) κατέχουν κομβικό ρόλο στην προστασία και διατήρηση των δύο ειδών. Εκεί, όπως αναμενόταν, καταγράφηκε και ο μεγαλύτερος αριθμός. Ωστόσο, σημαντικοί αριθμοί πελεκάνων καταγράφηκαν και σε πολλούς άλλους υγροτόπους, οι οποίοι καλύπτουν τις ανάγκες τους για τροφή κατά την αναπαραγωγική περίοδο, παρέχουν ασφαλείς και ήσυχες θέσεις κουρνιάσματος και χρησιμοποιούνται ως σταθμοί κατά τη μετανάστευση.
Τα δεδομένα που προέκυψαν συμβάλλουν στο σχεδιασμό μέτρων προστασίας και διατήρησης των πελεκάνων της χώρας και επισημαίνουν την ανάγκη για ολοκληρωμένη προστασία και διαχείριση του συνόλου των ελληνικών υγροτόπων. Αναδεικνύουν επίσης τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ διαφόρων φορέων. Θα ήταν αδύνατο να πραγματοποιηθεί τέτοιας ευρείας κλίμακας δράση χωρίς μια τέτοια σύμπραξη.
Τα αποτελέσματα των τριών χρόνων, καθώς και σύντομη ανάλυσή τους, παρουσιάστηκαν στη Δεύτερη Συνάντηση Εργασίας για τους Πελεκάνους, στην οποία συμμετείχαν 9 Φορείς Διαχείρισης, η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών και πραγματοποιήθηκε στην Κερκίνη, στις 25 και 26 Ιουνίου.
Για περισσότερες πληροφορίες:
Δήμητρα Πασχαλίδου, Υπεύθυνη Δράσεων Επικοινωνίας, Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, 23850 51211
Ρούλα Τρίγκου, Συντονίστρια Ενημέρωσης Δράσεων Διατήρησης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, 210 8228704
