Πρόσκρουση με ηλεκτροφόρα καλώδια η πιθανότερη αιτία θανάτου των άτυχων πουλιών
Στα μέσα Δεκεμβρίου (13/12/2021), τέσσερις Αργυροπελεκάνοι εντοπίστηκαν νεκροί στην περιοχή της αποξηραμένης λίμνης Αματόβου στον Δήμο Παιονίας - Κιλκίς, λίγο έξω από το χωριό Σιταριά και νότια της Ζώνης Ειδικής Προστασίας Έλους Αρτζάν (GR1230005) στην Περιφερειακή Ενότητα Κιλκίς.
Οι πελεκάνοι εντοπίστηκαν έπειτα από ενημέρωση από τη Βουλγαρική Εταιρεία για την Προστασία των Πουλιών (BSPB/BirdLife Βουλγαρίας) ότι η «Μαρία», ένας θηλυκός Αργυροπελεκάνος στον οποίο είχε τοποθετηθεί δορυφορικός πομπός, εξέπεμπε στατικό σήμα από τις 10.12.2021, γεγονός που υποδείκνυε ότι το πουλί ήταν νεκρό (Χάρτης).
Μέλος της Ελληνικής ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗΣ Εταιρείας που έσπευσε στο σημείο, βρήκε τη «Μαρία» με εμφανή εγκαύματα στο σώμα της ενώ, σε απόσταση 2 χλμ, εντόπισε υπολείμματα τριών (3) ακόμα νεαρών Αργυροπελεκάνων κάτω από ηλεκτροφόρα καλώδια, γεγονός το οποίο υποδηλώνει ότι ο θάνατος και των τεσσάρων πουλιών προήλθε πιθανότατα από πρόσκρουση σε αυτά ή/και από ηλεκτροπληξία. Στα παρακείμενα χωράφια ξεκουράζονταν ακόμα περίπου 50 Αργυροπελεκάνοι.
Η περιοχή του συμβάντος βρίσκεται στον εναέριο διάδρομο μετακίνησης των Αργυροπελεκάνων μεταξύ των Λιμνών Πρεσπών -όπου φιλοξενείται η μεγαλύτερη αποικία του είδους σε παγκόσμιο επίπεδο- και της Λίμνης Κερκίνης, και ως εκ τούτου αξιολογείται ως εξαιρετικά σημαντική για το είδος.
Ο Αργυροπελεκάνος είναι είδος απειλούμενο με εξαφάνιση (κατηγορία κινδύνου στην Ελλάδα Τρωτό) και προστατευόμενο από την εθνική, ενωσιακή και διεθνή νομοθεσία. Χάρη στα δεδομένα του δορυφορικού της πομπού, γνωρίζουμε πως, μέσα σε μόλις 10 μήνες, η «Μαρία» επισκέφθηκε πέντε χώρες των ανατολικών Βαλκανίων και της Τουρκίας, διανύοντας περισσότερα από 4.600 χιλιόμετρα.
Εκτιμάται ότι δεκάδες εκατομμύρια πουλιά χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους σε ολόκληρη την περιοχή της Ευρασίας εξαιτίας πρόσκρουσης σε δίκτυα μεταφοράς ενέργειας, καθώς δεν τα εντοπίζουν έγκαιρα ώστε να τα αποφύγουν κατά την πτήση τους. Μεγαλόσωμα και λιγότερο ευέλικτα πουλιά που μετακινούνται σε ομάδες αλλά και κατά τη διάρκεια της νύχτας, όπως οι πελεκάνοι, οι κύκνοι και τα Φοινικόπτερα, είναι ιδιαιτέρως ευάλωτα στην απειλή αυτή.
Στο πλαίσιο της σταθερής συνεργασίας της ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗΣ με τον Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε σε άλλες σημαντικές περιοχές για τους Αργυροπελεκάνους και άλλα προστατευόμενα είδη πουλιών, βρισκόμαστε σε επικοινωνία με τον Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε Κιλκίς αλλά και τη Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας (πρώην Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου) με στόχο να βρεθούν από κοινού βέλτιστες λύσεις για την αποφυγή μελλοντικών απωλειών εξαιτίας πρόσκρουσης ή/και ηλεκτροπληξίας.
Στο Πρόγραμμα LIFE «Pelican Way of LIFE» («Διατήρηση του Αργυροπελεκάνου κατά μήκος της μεταναστευτικής διαδρομής Μαύρης Θάλασσας – Μεσογείου» - LIFE18 NAT/NL/000716) ενώνουν τις δυνάμεις τους επτά φορείς από πέντε χώρες, με στόχο την προστασία του απειλούμενου Αργυροπελεκάνου (Pelecanus crispus) στην Ευρώπη και σε διεθνές επίπεδο. Το Πρόγραμμα έχει διάρκεια 5 χρόνια (09/2019 - 03/2025) και υλοποιείται σε 27 περιοχές Natura 2000 στη Ρουμανία, τη Βουλγαρία, την Ελλάδα και την Ουκρανία, ενώ θα υποστηρίξει δράσεις στην Τουρκία, την Αλβανία, το Μαυροβούνιο και τη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας. Στην Ελλάδα, οι δράσεις του Προγράμματος υλοποιούνται από την Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία.