Πρόσκρουση όρνιου σε ανεμογεννήτρια στα Αστερούσια Όρη κατέγραψε για πρώτη φορά ερασιτεχνικό βίντεο στην Κρήτη, προκαλώντας αίσθηση τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Αν και το πουλί το οποίο γεννήθηκε φέτος επέζησε, κατά πάσα πιθανότητα δε θα μπορέσει να ξαναπετάξει. Το περιστατικό είναι το τρίτο στην Κρήτη τα τελευταία δύο χρόνια αφού το αιολικό πάρκο είναι τοποθετημένο στο όριο υφιστάμενης Ζώνης Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας (Δίκτυο Natura 2000).
Το βίντεο είναι μάρτυρας των σοβαρών επιπτώσεων που ενέχει για την ορνιθοπανίδα και τη βιοποικιλότητα γενικότερα ο ανεπαρκής σχεδιασμός αιολικών πάρκων και η πρόχειρη αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων, όπως η κλιματική αλλαγή. Προειδοποιεί για τους κινδύνους που ενέχει η χωροθέτηση και η ανάπτυξη αιολικών πάρκων εντός των ευαίσθητων Ζωνών Ειδικής Προστασίας και των αναγνωρισμένων διαδρόμων των μεταναστευτικών πουλιών.
Οι πληθυσμοί του Όρνιου - είδους που προστατεύεται από τη διεθνή και κοινοτική νομοθεσία1 - στην ηπειρωτική Ελλάδα έχουν ουσιαστικά καταρρεύσει (λιγότερα από 30 ζευγάρια) και μόνο στην Κρήτη διατηρούνται ακόμα υγιείς αποικίες (150 ζευγάρια περίπου). Φαίνεται όμως ότι η ανεξέλεγκτη ανάπτυξη των Αιολικών Πάρκων σε περιοχές ιδιαίτερα σημαντικές για το Όρνιο απειλεί το είδος στο τελευταίο καταφύγιο του στην Ελλάδα.
Τα οφέλη της αιολικής ενέργειας είναι πολλαπλά για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Είναι όμως απολύτως αναγκαίο να εναρμονιστούν οι ευρωπαϊκοί στόχοι για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας με τους στόχους για την προστασία της βιοποικιλότητας.
Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία έχει καταθέσει τις εκτιμήσεις της για τις επιπτώσεις των αιολικών πάρκων στην ορνιθοπανίδα και έχει εκδώσει οδηγίες για την εκπόνηση της απαραίτητης Ειδικής Ορνιθολογικής Μελέτης για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων σχετικών έργων. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής πρέπει να λάβει άμεσα μέτρα για την αποφυγή παρόμοιων περιστατικών στο μέλλον, όπως:
- την εξαίρεση των ευαίσθητων Ζωνών Ειδικής Προστασίας και των αναγνωρισμένων μεταναστευτικών διαδρόμων και άλλων ευαίσθητων οικοσυστημάτων, όπως βραχονησίδες και υγρότοποι από την εγκατάσταση αιολικών πάρκων
- την χαρτογράφηση των ευαίσθητων ζωνών για την ορνιθοπανίδα σε επίπεδο ελληνικής επικράτειας, με στόχο τον ορθολογικό σχεδιασμό και χωροθέτηση των αιολικών πάρκων
- την ορθή εκπόνηση Ειδικής Ορνιθολογικής Μελέτης για εγκαταστάσεις αιολικών πάρκων εντός των Ζωνών Ειδικής Προστασίας του δικτύου Natura 2000
- την προστασία του πληθυσμού του Όρνιου, αλλά και των άλλων αρπακτικών, με τη σταθερή λειτουργία ταϊστρών για την παροχή συμπληρωματικής τροφής
- Την ενίσχυση του δικτύου κέντρων περίθαλψης και σταθμών επανένταξης για τα πουλιά που τραυματίζονται από προσκρούσεις σε ανεμογεννήτριες.
«Η κλιματική αλλαγή απειλεί το φυσικό περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα και οφείλουμε να λάβουμε άμεσα μέτρα. Είναι όμως οξύμωρο, μέτρα που στοχεύουν στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής να καταλήγουν στην μείωση της βιοποικιλότητας λόγω της χάραξης κακής πολιτικής αλλά και αδιαφορίας για την προστασία του περιβάλλοντος», τονίζει ο Ξενοφών Κάππας, Διευθυντής της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας.
Γραφείο Τύπου και Επικοινωνίας
[1]: Παράρτημα Ι της Οδηγίας 79/409 και Παράρτημα ΙΙ της Σύμβασης της Βέρνης