Με επιτυχία ολοκληρώθηκε η διεθνής Συνάντηση Εργασίας που πραγματοποιήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2018 στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), με θέμα την αντιμετώπιση της δηλητηρίασης της άγριας ζωής. Η συνάντηση εργασίας διοργανώθηκε από την Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία με την υποστήριξη του γραφείου του Αν. Υπουργού Περιβάλλοντος κ. Σ. Φάμελλου και πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Προγράμματος LIFE «ΖΩΗ για τον Ασπροπάρη» (LIFE16 NAT/BG/000874) και του Βαλκανικού Προγράμματος Κατά της Δηλητηρίασης (Balkan Anti-poisoning Project - BAPP). Στόχος της συνάντησης ήταν η καλύτερη εφαρμογή των Τοπικών Σχεδίων Δράσης για την καταπολέμηση της παράνομης χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων και o καθορισμός των επόμενων βημάτων στην υλοποίησή τους, καθώς και ο σχεδιασμός μιας ολοκληρωμένης Στρατηγικής της Πολιτείας για την αντιμετώπιση του εξαιρετικά σοβαρού αυτού θέματος.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης εργασίας παρουσιάστηκε η σχετική Υπουργική Απόφαση που εκδόθηκε από το ΥΠΕΝ για τον καθορισμό σύνταξης Τοπικών Σχεδίων Δράσης για την καταπολέμηση των δηλητηριασμένων δολωμάτων σε εθνικό επίπεδο, καθώς και το Πρόγραμμα «Καταπολέμηση της χρήσης Δηλητηριασμένων Δολωμάτων» που επικεντρώνεται σε γεωγραφικές περιοχές όπου έχουν καταγραφεί περιστατικά δηλητηριάσεων ή φιλοξενούν είδη γυπών (Κρήτη, Θεσσαλία, Ροδόπη, στενά Νέστου, Δαδιά). Το Πρόγραμμα έχει διάρκεια 48 μηνών και συνολικό προϋπολογισμό ύψους 400.000€, ενώ αποσκοπεί στη δημιουργία συνεργειών με άλλα υπάρχοντα Προγράμματα, όπως το BAPP και το Πρόγραμμα LIFE για τον Ασπροπάρη.
Επιπρόσθετα, παρουσιάστηκαν και αναλύθηκαν από τους εκάστοτε εκπροσώπους των αντίστοιχων φορέων, θέματα μείζονος σημασίας για την καταπολέμηση του φαινομένου. Συγκεκριμένα, η εμπλοκή της Δασικής Υπηρεσίας, των Φορέων Διαχείρισης και της Θηροφυλακής στη διαχείριση περιστατικών δηλητηρίασης στην ύπαιθρο, η διαχείριση των νεκρών ζώων αλλά και η παροχή πρώτων βοηθειών στα θύματα δηλητηρίασης, ο ρόλος του τοξικολογικού εργαστηρίου και της τοξικολογικής ανάλυσης στην ταυτοποίηση και την επιβεβαίωση θανάτου από δηλητηρίαση, η σημασία της ενεργούς συμμετοχής της Αστυνομίας στον εντοπισμό των υπόπτων κ.λπ. Επιπλέον, παρουσιάστηκε από τους συνεργάτες του Ιδρύματος για τη Διατήρησης των Γυπών (Vulture Conservation Foundation - VCF) το Βαλκανικό Πρόγραμμα κατά της Δηλητηρίασης, καθώς και αντίστοιχα παραδείγματα και πρακτικές που εφαρμόστηκαν επιτυχώς σε άλλες χώρες της ΕΕ. Παρουσιάστηκαν επίσης τα αποτελέσματα της πολύ επιτυχημένης δράσης στην Ελλάδα των Ομάδων Ανίχνευσης Δηλητηριασμένων Δολωμάτων με ειδικά εκπαιδευμένους σκύλους, οι οποίες εκτελούν περιπολίες στην ύπαιθρο για τον εντοπισμό δηλητηριασμένων δολωμάτων και ζώων.
Στη συνάντηση εργασίας παρευρέθηκαν εκπρόσωποι του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Διεύθυνση Διαχείρισης Δασών, Τμήμα Διαχείρισης Άγριας Ζωής και Θήρας και Τμήμα Βιοποικιλότητας), του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Τμήμα Γεωργικών Φαρμάκων), του Κέντρου Κτηνιατρικών Ιδρυμάτων Αθηνών, της Ελληνικής Αστυνομίας, του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Τζουμέρκων, κοιλάδας Αχελώου, Αγράφων και Μετεώρων, των μελών της Ομάδας Εργασίας Ενάντια στα Δηλητήρια (παρούσες ήταν οι Περιβαλλοντικές ΜΚΟ ΑΝΙΜΑ, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία, Καλλιστώ και WWF Ελλάς), καθώς και της Κυνηγετικής Συνομοσπονδίας Ελλάδας.
Η έγκριση των Τοπικών Σχεδίων Δράσης αποτελεί αναμφίβολα ένα βήμα εξαιρετικής σημασίας για τον περιορισμό της δηλητηρίασης της άγριας ζωής. Η αποτελεσματικότητά τους όμως θα κριθεί από την ενεργό συμμετοχή όλων των αρμόδιων υπηρεσιών και εμπλεκόμενων φορέων και τη συνέπεια εφαρμογής των προβλεπόμενων δράσεων σε βάθος χρόνου. Το θετικό κλίμα της συνάντησης σε συνδυασμό με το αμείωτο ενδιαφέρων των συμμετεχόντων καθ’ όλη τη διάρκειά της και τη γόνιμη και εποικοδομητική συζήτηση που ακολούθησε, μας δίνει ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον για την άγρια ζωή στη χώρα μας.
Παρουσίαση από τον Νίκο Μπόκαρη/ Τμήμα Διαχείρισης Άγριας Ζωής και Θήρας του ΥΠΕΝ και την Κωνσταντίνα Ντεμίρη / Υπ. Πολιτικής της Ελληνικής ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗΣ Εταιρείας
Παρουσίαση από τον Jovan Andevski/VCF και τον Διονύση Βλάχο/ Τμήμα Γεωργικών Φαρμάκων ΥΠΑΑΤ
Παρουσίαση από την Παναγιώτα Μιχαλοπούλου/ Κέντρο Κτηνιατρικών Ιδρυμάτων Αθηνών ΥΠΑΑΤ και τον Δημήτρη Κιούση, συνεργάτη της Δ’ ΚΟΣΕ
Παρουσίαση από τη Μαρία Μητσέλου, Τμήμα Βιοποικιλότητας ΥΠΕΝ
Σημειώσεις:
• Η Ομάδα Εργασίας Ενάντια στα Δηλητήρια απαρτίζεται από 5 Περιβαλλοντικές Οργανώσεις (ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία, Καλλιστώ και WWF Ελλάς), τον Σύλλογο Περίθαλψης Άγριας Ζωής ΑΝΙΜΑ και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης. Σκοπός της Ομάδας Εργασίας είναι η προώθηση προτάσεων και θεσμικών αλλαγών για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των θανατώσεων της άγριας πανίδας από δηλητηριασμένα δολώματα, καθώς και η ανάδειξη του προβλήματος σε τοπικό και πανελλαδικό επίπεδο. Τον συντονισμό της Ομάδας έχει αναλάβει η Ορνιθολογική.
• Το Πρόγραμμα LIFE«Επείγουσα Δράση για την Ενδυνάμωση του Βαλκανικού Πληθυσμού του Ασπροπάρη και τη Διασφάλιση της Μεταναστευτικής του Διαδρομής» (LIFE16 NAT/BG/000874), υλοποιείται κατά την περίοδο 2017-2022 από Οργανώσεις και Φορείς από 14 χώρες στα Βαλκάνια, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική με σκοπό τη διάσωση των τελευταίων ζευγαριών Ασπροπάρη στα Βαλκάνια και τη διασφάλιση ασφαλούς μεταναστευτικής διαδρομής γι’ αυτά. Οι δράσεις του Προγράμματος υλοποιούνται με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη συγχρηματοδότηση του Ιδρύματος Α. Γ. Λεβέντη.
• Το «Βαλκανικό Προγράμματος Κατά της Δηλητηρίασης (BAPP)» είναι τριετούς διάρκειας, αποτελεί μέρος του αντίστοιχου «Μεσογειακού Προγράμματος Κατά της Δηλητηρίασης (MAPP)», το οποίο συντονίζει η Οργάνωση Vulture Conservation Foundation (VFC) και χρηματοδοτεί το ίδρυμα MAVA
