Διατήρηση ειδών προτεραιότητας θαλάσσιας μεγαπανίδας σε Ελλάδα και Ιταλία
Στοχεύοντας στην αναχαίτιση των απειλών που αντιμετωπίζουν εννέα σημαντικά αλλά και ευάλωτα είδη της ελληνικής θαλάσσιας πανίδας, το περιβαλλοντικό πρόγραμμα «LIFE MareNatura - Διατήρηση ειδών προτεραιότητας της θαλάσσιας μεγαπανίδας σε Ελλάδα και Ιταλία» ξεκίνησε τις δράσεις του τον Ιούλιο του 2023 και αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Ιούνιο του 2029.
Οι δράσεις του LIFE MareNatura επικεντρώνονται στη λήψη και εφαρμογή αποτελεσματικών μέσων για τον μετριασμό των απειλών που επηρεάζουν εννέα (9) από τα πιο απειλούμενα θαλάσσια είδη προτεραιότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης: τεσσάρων κητωδών (φυσητήρας, φώκαινα, ζιφιός, κοινό δελφίνι), δύο θαλάσσιων χελωνών (πράσινη και καρέττα), δύο θαλασσοπουλιών (Μύχος της Μεσογείου και Αιγαιόγλαρος) και της μεσογειακής φώκιας,Με βάση τη χωρική κατανομή, δραστηριότητα και συμπεριφορά των ειδών αυτών, θα διερευνηθούν σημαντικές θαλάσσιες περιοχές που χρήζουν προστασίας..
Με συνολικό προϋπολογισμό σχεδόν 11 εκ. ευρώ, το LIFE MareNatura συγχρηματοδοτείται κατά 75% από την Ευρωπαϊκή Ένωση ενώ πρόκειται να καλύψει ερευνητικά μια θαλάσσια περιοχή που εκτείνεται από το Αιγαίο έως το Ιόνιο Πέλαγος και τη Νότια Αδριατική, αποτελώντας έτσι το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό πρόγραμμα προστασίας της θαλάσσιας βιοποικιλότητας που έχει εκπονηθεί ποτέ στην Ελλάδα.
Μέσα από τις δράσεις πεδίου που θα υλοποιηθούν, το Πρόγραμμα στοχεύει να καλύψει το κενό γνώσης που υπάρχει σχετικά με τη συμπεριφορά και τις απειλές που αντιμετωπίζουν τα απειλούμενα είδη στη θάλασσα, καθώς οι έως τώρα προσπάθειες επικεντρώνονταν κυρίως στις περιοχές αναπαραγωγής τους.
Συλλέγοντας δεδομένα για τις μεταναστευτικές διαδρομές, τα τροφοληπτικά πεδία, τις περιοχές συνάθροισής τους, καθώς και τις απειλές που υφίστανται τα παραπάνω είδη, στο πλαίσιο του Προγράμματος θα εντοπιστούν θαλάσσια hotspots βιοποικιλότητας και θα δημιουργηθεί ένας συστηματικός μηχανισμός παρατήρησης των περιοχών αυτών, καθώς και μια αντίστοιχη βάση δεδομένων.
Το επόμενο βήμα θα είναι η πρόταση για ένταξη των θαλάσσιων αυτών περιοχών στο Δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000, επεκτείνοντας το υφιστάμενο δίκτυο. Με τον τρόπο αυτό, το πρόγραμμα θα συμβάλλει καθοριστικά στο να επιτύχει η Ελλάδα την εφαρμογή της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη βιοποικιλότητα, που ορίζει ότι τουλάχιστον το 30% της θάλασσας και της ξηράς στην Ευρώπη πρέπει να τεθεί υπό καθεστώς προστασίας έως το 2030.
Επιπλέον, θα αναπτυχθεί ένα σύστημα για την ολοκληρωμένη παρακολούθηση των προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών και των ειδών-στόχων μετά το πέρας του προγράμματος, που θα περιλαμβάνει εργαλεία έγκαιρης προειδοποίησης για την τακτική αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησης τους ώστε να λαμβάνονται άμεσα μέτρα προστασίας όταν υφίσταται ανάγκη.
Παράλληλα, θα πραγματοποιηθούν δράσεις πολιτικής για τη βέλτιστη ενημέρωση και αποτελεσματική διάδραση με τις αρμόδιες αρχές, τους εμπλεκόμενους εθνικούς και ευρωπαϊκούς φορείς φορείς και τα ενδιαφερόμενα μέρη. Επίσης, μέσα από δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, το πρόγραμμα φιλοδοξεί να κινητοποιήσει το κοινό, αλλά και συγκεκριμένες ομάδες-στόχους, για την προστασία της θαλάσσιας βιοποικιλότητας.
Στο πρόγραμμα συμμετέχουν δώδεκα (12) φορείς από τρεις χώρες (Ελλάδα, Ιταλία, Ολλανδία) που θα εργαστούν για την αποτελεσματική προστασία των ειδών αυτών και των θαλάσσιων βιοτόπων τους. Συντονιστής δικαιούχος είναι το Ελληνικό Κέντρο Θαλλασίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) με συνδικαιούχους τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), το Ανώτατο Ινστιτούτο Προστασίας και Έρευνας Περιβάλλοντος της Ιταλίας (ISPRA - Istituto Superiore per la Protezione e la Ricerca Ambientale), το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, το Πανεπιστήμιο Κρήτης - Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης, το Εθνικό Αστεροσκοπείο, τη MOm/Εταιρεία για τη Μελέτη και Προστασία της Μεσογειακής Φώκιας, την Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία (BirdLife Greece), τον Σύλλογο για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας (ΑΡΧΕΛΩΝ), τον Μεσογειακό Σύνδεσμο για τη σωτηρία των Θαλάσσιων Χελωνών – MEDASSET, την εταιρεία Nature Conservation Consultants (NCC) και την εταιρεία Waterproof Marine Consultancy & Services.
Δείτε τον επίσημο ιστότοπο του Προγράμματος
To πρόγραμμα LIFE22-ΝΑΤ-ΕL-101113792 «Διατήρηση ειδών προτεραιότητας της θαλάσσιας μεγαπανίδας σε Ελλάδα και Ιταλία» – LIFE MareNatura υλοποιείται με τη συνεισφορά κατά 75% του χρηματοδοτικού εργαλείου LIFE της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τη συγχρηματοδότηση του Ιδρύματος Α.Γ. Λεβέντη.